COVID-19un Omicron varyantının daha bulaşıcı olması, koruyucu önlemlerin ise toplum içinde sık sık gevşetilmesi nedeniyle özellikle son haftalarda vaka sayıları ciddi oranda arttı. Yetişkinlerin yanı sıra çocuklarda da COVID-19un ve bunun yanı sıra influenzanın da ciddi oranda artış gösterdiğini belirten Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. F. Ela Tahmaz Gündoğdu, anne-babalara COVID-19 ile ilgili önemli bilgiler verirken, en çok merak edilen sorulara da yanıt verdi...
Influenza ve COVID-19 arasındaki farklar nelerdir?
Şu anki Influenza A salgını, çocuklarda COVID-19a göre daha şiddetli bir tabloya yol açabiliyor. Yüksek ateş, burun akıntısı ve öksürük daha şiddetli olabiliyor ve karın ağrısı da sık görülüyor. COVID-19da ise burun akıntısı ve hafif öksürük sık görülüyor ve hastalık daha hafif seyredebiliyor. Ancak bu belirtiler hasta çocuğa, aldığı virüs miktarına göre değişebilir. Influenza ve COVID-19 belirtilerinin çoğu aynı olduğundan test yapılmasını öneriyoruz. Influenza için hızlı antijen testi 2 saatte sonuç veriyor ve yapması kolay, maliyeti düşük. COVID-19 içinse PCR testi yapılması daha doğru sonuç veriyor.
Son dönemde çocuklarda görülen COVID-19 ve influenza oranları ne kadar arttı?
Son bir ayda her ikisi de oldukça sık görülse de Influenzaya daha sık rastlandığını söyleyebiliriz.
Çocuklarda görülen COVID-19 (Delta ve Omicron) belirtileri nelerdir?
Şu anda hastanemizde yapılan PCR testlerinin yüzde 75inde Omicron, geri kalan kısmında ise Delta varyantı görülüyor. Omicron varyantı öne geçti ve bu varyantın belirtileri Deltaya göre daha hafif, genelde sadece nezle gibi geçiriliyor.
Çocuklarda COVID-19un tedavisi nasıldır? İlaç kullanılabilir mi?
COVID-19 olan çocuklarda sadece destekleyici tedavi uyguluyoruz. Ateş için parasetamol, öksürük için bitkisel öksürük şurupları veriyoruz. Burnun hep açık kalmasını, düzenli olarak serum fizyolojikle temizlenmesini ve doğal yollarla bol C vitamini alınmasını öneriyoruz.
Hastalığı önlemek için alınabilecek önlemler nelerdir? Salgın döneminde takviye vitamin vb alınmalı mı?
1 yaş üstü çocuklara sadece kış aylarında D vitamini almalarını öneriyoruz. 1 yaş altındaki çocuklara ise damla şeklinde D vitamini veriyoruz. Her çocuğa verilmesi gereken doz farklıdır. Bu konuda hekime danışmak önemli.
Okulda ve evde nelere dikkat edilmeli?
Okulda maske ve mesafeye, sınıfların ve okulun havalandırılmasına dikkat etmek gerekiyor. Özellikle yemek yerken maskeler çıkacağından yemekhane koşullarında da mesafeye önem verilmeli. Evde ise yine odalar havalandırılmalı. Bardak, havlu, yastık gibi eşyalar ortak kullanılmamalı. COVID-19 hastası kişiler evde ayrı bir odada izolasyonda olmalı.
Ebeveynlere tavsiyeleriniz nelerdir?
Çocuklarını COVID-19 konusunda eğitmelerini, özellikle de korunma önlemleri konusunda bilgilendirmelerini öneririm.
Kimler COVID-19 aşısını mutlaka yaptırmalı?
Ülkemizde tanımlandığı üzere 12 yaş üstü ve aşısı e-nabız sistemine tanımlanmış herkesin aşı olmasını öneririm. Sadece aşı yapılmasına doktoru tarafından engel konan hastalar hariç tabii. Maske, mesafe ve aşı bir arada uygulanırsa COVID-19dan korunabiliriz. Herhangi biri eksik olduğunda hastalıktan korunma ihtimalimiz maalesef çok azalıyor.
Çocuklarda COVID-19u ağır geçirebilecek belli bir risk grubu var mı?
Yine erişkinlerdeki gibi altta yatan kronik bir hastalığı olanların, alerjik bronşiti olanların, bağışıklık baskılayıcı ilaçlar kullananların, kanser ve romatoloji hastalarının COVID-19u ağır geçirme riskleri yüksek.
Çocuklarda hangi aşı tercih edilmeli?
Çocuklara 12 yaşını geçer geçmez e-nabızda tanımlandığı zaman aşı yaptırmalı. Hastalığa yakalanmamak için çok fazla vakit kaybetmeden aşı olmalarında yarar var. Çocuklarda aşı olarak Biontech tercih edilmeli, çünkü dünyada en çok denenen ve etkin olduğu saptanarak ülkemizde uygulanan aşı budur. Bionteche bağlı olarak çocuklarda ciddi bir yan etki de tüm dünyada bildirilmemiştir.