Akdeniz Üniversitesi’nde Doğu Akdeniz Çalıştayı Düzenlendi

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın uzaktan katılımlarıyla Uluslararası Üniversiteler Konseyi tarafından Akdeniz Üniversitesi ev sahipliğinde "Doğu Akdeniz Çalıştayı" düzenlendi.

Akdeniz Üniversitesi Atatürk Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen Çalıştaya Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Dışişleri Bakanı Muhammet Tâhir es-Siyâle, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Alparslan Bayraktar, Akdeniz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Özlenen Özkan, Uluslararası Üniversiteler Konseyi Kurucu Başkanı Orhan Hikmet Azizoğlu, ulusal ve uluslararası alanda akademisyenler katıldı. Çalıştaya ayrıca KKTC Eski Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu ve Ürdün eski Başbakanı Avn Şevket el-Hasavni de uzaktan bağlantı yoluyla katıldı.

Akdeniz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Özlenen Özkan çalıştayın başlangıcında yaptığı konuşmada çalıştayın kritik bir zamanda ve Akdeniz kıyısında yapılmasının önemine dikkat çekti.

Toplantının amacının yalnızca Türkiye’nin milli çıkarlarını savunmakla sınırlı olmadığını ifade eden Rektör Özkan, "Amaçlarımızdan biri ülkemizin hakkaniyet mücadelesine vurgu yapmaktır. Bu önemli çalıştayın dünyaya ‘Doğu Akdeniz’deki tüm paydaşların arasında hakça bir düzen oluşturulması gerektiği’ mesajını vermesini diliyorum" diye konuştu.

"Ülkemizin bu coğrafyadaki meşru hak ve çıkarlarını korumak amacıyla attığı hakkaniyete dayalı adımları istismar ederek aleyhimizde olumsuz bir algı yaratmak isteyen çevreler var" diyen Rektör Özkan, "Elbette ülkemiz bu alandaki tüm çıkarlarını korumayı sürdürecektir. Bu kararlılığını her platformda sergilemiş olan ülkemizin haklı duruşunun ciddiyetinden şüphe duyulmaması gerekir." ifadelerini kullandı.

Uluslararası Üniversiteler Konseyi Kurucu Başkanı Orhan Hikmet Azizoğlu ise etkinliğin temel amacının, bölgenin kadim ve küresel saygın gücü Türkiye'nin, tüm bölgesel sorunlarda üstlendiği hak, hukuk ve karşılıklı kazanıma dayanan çözüm odaklı liderliğinin altını çizmek olduğunu söyledi.

Açılış konuşmalarının ardından çalıştayda “Tehditler ve Fırsatlar Karşısında Doğu Akdeniz” başlıklı ilk oturum Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Dışişleri Bakanı Muhammet Tâhir es-Siyâle, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Alparslan Bayraktar’ın salondan katılımı, KKTC eski Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu ve Ürdün eski Başbakanı Avn Şevket el-Hasavni de uzaktan bağlantı yoluyla katılımıyla gerçekleştirildi.

"Doğu Akdeniz'de hakça paylaşımdan yanayız"

İlk oturumda konuşan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, yaptığı konuşmada Türkiye'nin tüm çağrılarının, Doğu Akdeniz'deki tüm zenginliklerin herkes tarafından hakça paylaşılması, bölgenin bir barış, istikrar ve refah bölgesi olmasını sağlamak için olduğunu söyledi.

Türkiye'nin çağrılarına rağmen tek taraflı çalışmaların devam ettiğine dikkati çeken Çavuşoğlu, "2011'de önce KKTC ile anlaşma imzaladık, sonra kendi faaliyetlerimizi devam ettirdik. KKTC'nin bize ruhsat verdiği alanlarda ve yine 2018'de kendi gemilerimizle beraber sondaj çalışmalarına başlayınca kıyamet koptu. Şöyle bir hava estirdiler, 'Türkiye bir gün gemilerini getirdi, sorun başladı'. Oysa öyle değil. Bu sorunun sebebi ne? Yunanistan'ın maksimalist yaklaşımları" diye konuştu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın AB'ye ortak konferans düzenleme teklifinde bulunduğunu anlatan Çavuşoğlu şunları kaydetti: "Sadece Doğu Akdeniz ülkeleri değil, sadece tüm Akdeniz etrafındaki kıyıdaş ülkeler değil, bu bölgede şirketi olan ülkelerin de katılımını biz teklif ettik. Şimdi AB ile bu süreci çalışıyoruz. Sonuçta biz her yoldan gitmesini biliyoruz, sahada ve masada gücümüz var. Sahada ve masada Libya'da, Doğu Akdeniz'de çok güçlüyüz deyip de tamamını biz istiyoruz yaklaşımı içinde değiliz. Ermenistan topraklarında gözümüz yok. Şimdi bu normalleşme Ermenistan halkının da yararına olacaktır. Dolayısıyla biz hakça paylaşımdan yanayız. Normal olarak da hukuki bakımından da güçlüyüz ve bu gücümüzü önümüzdeki süreçte herkesin yaranına olumlu şekilde kullanmaya devam edeceğiz."

"Akdeniz Stratejik Konumu İtibarıyla Dünyanın Kalbi"

Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Dışişleri Bakanı Muhammet Tahir es-Siyale ise yaptığı konuşmada, Akdeniz'in geçmişte olduğu gibi günümüzde de rekabet merkezini oluşturduğuna, bu nedenle bazı dönemler uyuşmazlıklara neden olduğuna vurguladı. Siyale, "Akdeniz'e kıyısı bulunan ülkeler asırlar boyunca birlikte yaşamaya, Akdeniz'in güvenlik, barış ve istikrar bölgesi olması yolunda uğraşı vermişlerdir. Her kıyıdaş ülkenin hakkına riayet edilmesi, gaz, petrol gelirlerinin paylaşılmasına saygılı olunmalıdır" diye konuştu. Es-Siyale, şunları söyledi: "Tehlike çanları çalmaktadır. Bu münasebetle tüm tarafları, davranışlarını kontrol altına almaya, tehdit dilinden uzak durmaya, koşulsuz diyalog masasına oturmaya, uluslararası deniz hukukuna bağlı kalmaya, istikrar ve güvenin tesisine katkıda bulunarak, barışçıl çözüme ulaşılması için çaba göstermeye çağırıyoruz. Bu hususta Türkiye'nin tutumunu takdir ediyoruz. Türkiye siyasi çözüme açık olduğunu beyan etmiş, hak ve adalete, uluslararası hukuka uygun olarak, Akdeniz'in sorunlarına barışçıl çözümler bulunması için bütün ülkelerin katılacağı, uluslararası konferans düzenlenmesi önerisinde bulunmuştur."

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Alparslan Bayraktar ise Türkiye'de bugüne kadar üretilen ekonomi ve iktisadi politikaların tamamının enerjide dışa bağımlılığı azaltmaya yönelik olduğunu söyledi.

Çalıştayda ayrıca KKTC Eski Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu ve Ürdün eski Başbakanı Avn Şevket el-Hasavni de uzaktan bağlantı yoluyla katılarak Doğu Akdeniz’in önemi üzerine birer konuşma yaptı.

Çalıştayın ikinci oturumunda da Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sertaç Hami Başeren ‘Doğu Akdeniz’de Hukuk ve Siyaset’, Dışişleri Bakanlığı’nda Genel Müdür Büyükelçi Çağatay Erciyes ‘Doğu Akdeniz ve Kıbrıs Meselelerinde Son Gelişmeler’, Ankara Üniversitesi Deniz Hukuku Ulusal Merkezi Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Hakan Karan ise “Kötü Komşular Denizci Devlet Yapar” başlıklı bir konuşma gerçekleştirdi.

Çalıştay sonunda yayımlanan 14 maddelik sonuç bildirgesinde çalıştayın en önemli çıktısının, Doğu Akdeniz’e kıyısı bulunan tüm ülkelerin iş birliği yapmalarının ve sorunların diplomasi yoluyla hakkaniyet temelinde çözülmesi için çaba harcamalarının önemini vurgulamak olduğu ifadeleri kullanıldı.