Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından döviz alım satımına yönelik yasağın kalktığı Suriye'de vatandaşlar sokak ortasında döviz satmaya başladı.
Suriye'deki 61 yıllık Baas rejimi, 8 Aralık'ta muhalif grupların başkent Şam'a girmesiyle devrilirken halkı gibi Suriye ekonomisi de o günden bu yana rahat nefes almaya başladı. Normalleşme adımlarının atıldığı ülkede en önemli hamlelerden biri de hiç kuşkusuz ki döviz alım satımına yönelik yasağın kalkmasıydı.
SOKAKTA DÖVİZ SATIŞI YAPILIYOR
Suriye'de Esad rejimi yönetiminde döviz alım-satımı 7 yıla varan hapis cezasının yanı sıra para cezasına çarptırılıyordu. Yeni yönetim, döviz alım satımındaki yasağı ve cezayı kaldırdı. Döviz yasağının kalktığı ülkede vatandaşlar da sokak ortasında kurdukları tezgahlarda döviz satmaya başladı.
REJİM UNSURLARI MAFYA GİBİ HAREKET EDİYORDU
Öte yandan temel ihtiyaç maddelerinin fiyatlarında da 8 Aralık'tan itibaren düşüş yaşanıyor. Öncesinde Esad rejimi askerlerinin 35 dolarlık maaşlarıyla geçinemedikleri için mafya gibi hareket ettiği, esnaf ve halktan haraç toplayarak geçimlerini sağladığı aktarılıyor. Rejimin üst kademelerindeki kişilerin de kısıtlanan ithalat, temel ihtiyaç maddelerinde tekelleşme ile tüccarı ve halkı sömürdüğü paylaşılıyor. Geçmişte gerek yaptırımlar gerek devrik rejimin ithalata getirdiği kısıtlamalar nedeniyle temel ihtiyaç maddelerinin karaborsadan elde edildiği, Esad rejimi unsurlarının aldığı rüşvet ve haraçların fiyatların sürekli artmasına yol açtığı ifade ediliyor. Suriye'deki yeni yönetimin döviz rejimini ve ithalatı serbest bırakması, rüşvet ve haracın ortadan kalkmasıyla piyasanın canlandığı, fiyatların düştüğü gözlemleniyor.
BANKNOT BALYALARIYLA ALIŞVERİŞ YAPIYORLAR
Şam'da serbest piyasada 1 Türk lirası yaklaşık 400 Suriye lirasından işlem görüyor. Piyasadaki en büyük Suriye banknotu 5000 Suriye lirası ancak bu banknotla anca marketten yarım litrelik su alınabiliyor. Bankalar ve banka kartları ülkede çalışıyor ancak para bankada tutulduğunda kesilen ücretler nedeniyle Suriyeliler bundan kaçındığını aktarıyor. Bu nedenle Suriyeliler alışveriş yapmak istediklerinde sürekli tomarla para taşımak zorunda kalıyor. Küçük, büyük tüm esnafta hatta işportacılarda dahi para sayma makinelerine rastlamak mümkün. Dört kişilik aile dondurma yediğinde, restoranda yemek yediğinde çok sayıda banknotla hesap ödemek zorunda kalıyor. Türkiye'de kredi ve banka kartının yaygınlaşmasının ardından masalara hesap ödemek için gelen pos cihazlarının aksine Suriye'de bir işletmede hesap ödenirken masaya para sayma makinesi geliyor. Suriyeliler, Esad rejiminin devrilmesiyle yeni dönemde özgürlüğün ekonomiye de yansıdığını, gelecekten de ümitli olduğunu vurguluyor.
26.12.2024 13:00:36