Uzmanlar, bölgedeki aşırı sıcaklık ve nemin zeytinlerin erken olgunlaşmasına ve siyahlaşmasına neden olduğunu belirtiyor. Bu durum, hem yeşil hem de siyah zeytin rekoltesinde ciddi bir düşüşe yol açtı. Zeytin hasadının bu yıl beklenenin çok altında kalması, fiyatları hızla yükseltti. Şu an pazarlarda bir kilogram yeşil zeytin, 70 ile 100 lira arasında satılıyor.
Zeytin üreticileri, iklim koşullarının getirdiği bu zorluğun zeytinyağı üretimine de yansıyacağını söylüyor. Üretim düşüşü nedeniyle zeytinyağı fiyatlarında da önümüzdeki aylarda artış bekleniyor. Türkiye'de sofraların vazgeçilmezlerinden biri olan zeytinyağının, hem yerel tüketicileri hem de ihracat pazarlarını olumsuz etkileyeceği düşünülüyor.
İklim Koşulları Üretimi Olumsuz Etkiledi
Antalya ve çevresinde yüksek nem ve sıcak hava, zeytin ağaçlarının doğal gelişim sürecini bozdu. Normalde daha uzun sürede olgunlaşması gereken zeytinler, mevsiminden önce siyahlaşarak olgunlaştı. Bu erken olgunlaşma, zeytin kalitesini düşürdüğü gibi, hasat zamanını da öne çekti. Birçok üretici, beklenenden düşük bir verimle karşı karşıya kaldı. Zeytinlerin az olması, zeytin fiyatlarını da adeta tavan yaptırdı. Geçen yıl aynı dönemde çok daha düşük fiyatlara satılan yeşil zeytin, bu yıl rekor fiyatlara ulaştı.
Üreticiler, iklim değişikliğinin zeytin üretiminde yarattığı bu ani değişimlere dikkat çekiyor. Son yıllarda özellikle Akdeniz Bölgesi'nde mevsim normallerinin dışında yaşanan sıcaklıklar ve artan nem oranları, zeytin ağaçlarını olumsuz etkiliyor. Eğer bu durum gelecek yıllarda da devam ederse, zeytin rekoltesinin daha da düşeceği ve fiyatların kontrol edilemez seviyelere ulaşacağı öngörülüyor.
Zeytinyağı Fiyatlarında Artış Bekleniyor
Zeytin üretimindeki bu düşüş, yalnızca sofralık zeytin fiyatlarını etkilemekle kalmayacak, aynı zamanda zeytinyağı üretimini de olumsuz etkileyecek. Zeytin üreticileri, zeytinyağı elde etmek için kullanılacak zeytin miktarının sınırlı olduğunu ve bunun da doğal olarak zeytinyağı fiyatlarını artıracağını belirtiyorlar. Zaten son yıllarda döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve girdi maliyetlerindeki artış nedeniyle yükselişte olan zeytinyağı fiyatlarının, bu yıl çok daha fazla artabileceği konuşuluyor.
Antalya, Türkiye’nin zeytin ve zeytinyağı üretiminde önemli bir paya sahip. Ancak bu yıl zeytinyağı üretiminde yaşanan olumsuzluklar, Türkiye'nin hem iç pazarında hem de ihracat pazarında büyük bir daralmaya yol açabilir. Zeytin azlığından dolayı, yerel tüketicilerin yanı sıra yurtdışındaki müşteriler de bu fiyat artışlarından etkilenecek.
Üreticiler Zor Durumda
Antalya ve çevresindeki zeytin üreticileri, bu yıl yaşadıkları kayıpların ardından önümüzdeki dönemde ne yapacaklarını düşünüyor. Birçok üretici, zeytin ağaçlarının korunması ve verimliliğin artırılması için farklı tarımsal yöntemler geliştirmeye çalışsa da, iklim koşullarının bu kadar hızlı değişmesi nedeniyle uzun vadeli çözümler üretmekte zorlanıyor. Özellikle küçük ve orta ölçekli üreticiler, bu durumu atlatmakta zorlanıyor ve maddi kayıplar yaşamaktan endişe ediyor.
Bölgedeki ziraat odaları ve tarım kooperatifleri, üreticilere bu süreçte destek olabilmek için çeşitli projeler üzerinde çalışıyor. Ancak kısa vadede bu projelerin etkili olabilmesi için devlet desteğinin ve teşviklerin artırılması gerektiği ifade ediliyor. Uzmanlar, iklim değişikliğine uyum sağlayacak yeni tarım tekniklerinin yaygınlaştırılması gerektiğini, aksi takdirde zeytin ve zeytinyağı üretiminde daha büyük krizlerin yaşanabileceğini belirtiyorlar.
Tüketiciye Yansıyan Fiyatlar
Zeytin ve zeytinyağı fiyatlarındaki artışlar, tüketicileri de doğrudan etkiliyor. Sofralık zeytin ve zeytinyağı, Türk mutfağının vazgeçilmez gıdaları arasında yer alıyor. Ancak bu yıl yaşanan fiyat artışları, birçok ailenin bütçesini zorlayacak seviyelere ulaştı. Tüketiciler, pazarlarda 70-100 lira arasında değişen yeşil zeytin fiyatları karşısında şaşkınlık yaşıyor.
Zeytinyağı fiyatları da yükselişte
Zeytin üretiminde yaşanan bu kriz, hem üreticileri hem de tüketicileri olumsuz etkilerken, gelecek yıllar için daha sürdürülebilir çözümlerin bulunması gerektiği sıkça vurgulanıyor. İklim değişikliğinin etkilerini azaltacak ve zeytin üretimini koruyacak önlemler alınmazsa, zeytin ve zeytinyağı fiyatlarının daha da yükseleceği tahmin ediliyor.
Haber: Yalçın KÜÇÜK
25.09.2024 12:06:55