Türkiye’de iş kazaları, her yıl binlerce çalışanın hayatını olumsuz etkiliyor. İş güvenliği ve sağlığı konusunda alınan önlemler yetersiz kaldığında, meydana gelen kazalar can kayıplarına ve ağır yaralanmalara yol açıyor.
Bu konuda farkındalık yaratmak ve iş kazalarının önüne geçmek adına önemli açıklamalarda bulunan İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Oktay Omaç, iş yerlerinde gerekli tedbirlerin önceden alınmasının ve bu konuda işverenlerin ve çalışanların bilinçlendirilmesinin hayati önem taşıdığını vurguladı.
İş Kazaları Kader Değil
Oktay Omaç, iş kazalarının önlenebilir olduğuna dikkat çekerek, “İş kazaları, sadece bir ihmalin sonucu olarak meydana gelir. Bu kazaları ‘kader’ olarak nitelendirmek, önleyici tedbirlerin yetersizliğini ve bilinçsizliği göz ardı etmek olur. Her kaza, gerekli önlemler alınmadığı, çalışanlara yeterli eğitim verilmediği ve iş güvenliği kurallarına uyulmadığı için meydana gelir” dedi.
Omaç, Türkiye’de iş kazalarının büyük bir kısmının, basit ama etkili önlemlerle önlenebileceğini belirterek, “Özellikle inşaat, maden, sanayi ve tarım sektörlerinde iş kazaları daha sık görülüyor. Bu sektörlerde çalışanlar, tehlikeli koşullar altında çalıştıkları için iş güvenliği önlemlerinin çok daha dikkatli ve titiz bir şekilde uygulanması gerekiyor” şeklinde konuştu.
İş Güvenliği Eğitimlerinin Önemi
İş güvenliği konusunda eğitimin önemini vurgulayan Omaç, çalışanların iş yerinde karşılaşabilecekleri tehlikeler ve bu tehlikelerden nasıl korunacakları konusunda bilinçlendirilmesi gerektiğini belirtti. “Çalışanlar, karşı karşıya kaldıkları riskleri ve bu risklerle nasıl başa çıkacaklarını bilmedikleri sürece, iş kazalarının önüne geçmek imkânsız hale gelir. İş sağlığı ve güvenliği eğitimleri, bu noktada büyük bir önem taşıyor. Eğitimler, çalışanların kendilerini korumaları için gerekli bilgileri edinmelerini sağlar” dedi.
İş Güvenliği Kültürünün Oluşturulması Şart
İş güvenliğinin sadece iş yerinde alınacak teknik önlemlerle sınırlı olmadığını belirten Omaç, iş güvenliği kültürünün oluşturulmasının önemine dikkat çekti. “İş güvenliği kültürü, işverenlerin ve çalışanların güvenlik bilincini benimsemeleri ve bu bilinci günlük çalışma hayatlarına entegre etmeleriyle oluşur. İş güvenliği kurallarına uymak, hem işverenin hem de çalışanın ortak sorumluluğudur. İş güvenliği kültürü, sadece iş kazalarının önlenmesine değil, aynı zamanda çalışanların sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışmalarına da olanak sağlar” diye ekledi.
İş Yerlerinde Risk Analizinin Önemi
Oktay Omaç, iş yerlerinde düzenli olarak risk analizi yapılmasının önemine de değindi. “İş yerlerinde risk analizi, olası tehlikeleri belirlemek ve bu tehlikelerin önüne geçmek için alınacak önlemleri belirlemek açısından kritik bir adımdır. Risk analizi yapılmadığında, tehlikeler fark edilmez ve önleyici tedbirler alınamaz. Bu da kazaların kaçınılmaz hale gelmesine neden olur” dedi.
İşverenlere ve Çalışanlara Öneriler
Omaç, işverenlere ve çalışanlara da önemli önerilerde bulundu. İşverenlerin, iş yerinde güvenlik önlemlerini almasının yasal bir zorunluluk olduğunu vurgulayarak, “İşverenler, iş yerinde çalışanların güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülüğün ihmal edilmesi, hem yasal hem de vicdani sorumluluk gerektirir. Çalışanların ise iş güvenliği kurallarına uyması, kişisel koruyucu donanımlarını kullanması ve tehlikeli durumları iş güvenliği uzmanlarına bildirmesi gerekir. İş yerinde güvenli bir çalışma ortamının sağlanması, ancak işveren ve çalışanların ortak çabasıyla mümkün olabilir” şeklinde konuştu.
İş Kazalarının Ekonomik ve Psikolojik Etkileri
İş kazalarının sadece çalışanlar üzerinde değil, aynı zamanda işletmeler ve ülke ekonomisi üzerinde de ciddi etkileri olduğunu belirten Omaç, “Her iş kazası, hem çalışanlar hem de işverenler için büyük bir maddi ve manevi kayıptır. İş kazası sonucu yaşanan kayıplar, iş gücü kaybı, tazminatlar ve cezai yaptırımlar nedeniyle işletmeler için büyük bir mali yük oluşturur. Ayrıca iş kazaları, çalışanların moral ve motivasyonunu olumsuz etkileyerek iş verimliliğini düşürür. Bu nedenle, iş kazalarının önlenmesi sadece bireysel bir sorumluluk değil, aynı zamanda ekonomik ve toplumsal bir gerekliliktir” dedi.
Denetimlerin Artırılması Gerekiyor
Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği konusunda yasal düzenlemelerin var olduğunu ancak bunların yeterince uygulanmadığını ifade eden Omaç, denetimlerin artırılması gerektiğini belirtti. “İş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliği kurallarının uygulanıp uygulanmadığını denetleyen mekanizmalar yetersiz kalıyor. Bu nedenle, iş kazaları yaşandıktan sonra değil, yaşanmadan önce gerekli önlemler alınmalı ve denetimler sıklaştırılmalıdır. Yasal düzenlemelerin caydırıcılığının artırılması, iş yerlerinde güvenlik önlemlerinin titizlikle uygulanmasına katkı sağlayacaktır” dedi.
Haber: Gülşen KABAAĞAÇ