100 dönümlük elma ve armut bahçeleri bozuluyor, ağaçlar dalında meyvesi ile kesiliyor...
Karyağdı armudu ve elma ağaçları maliyetlere dayanamadı. Antalya Ticaret Borsası 4’üncü Meslek Komitesi Başkanı ve Korkuteli Yazır Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatif Başkanı Yaşar Kocaoğlu, üreticini ekmek kapısı olan elma ve armuttan 2 yıldır çok zarar ettiğini söyledi. Kocaoğlu, girdi maliyetleri nedeniyle üreticinin artık elma ve armut üretiminden kaçtığını ve üretimin yüzde 50’nin altına düştüğünü anlattı.
Bin bir emek verilerek coğrafi işaret alınan Karyağdı armudu bahçelerinden görüntüler gönderiyor Kocaoğlu ve bu görüntüler içimizi acıtıyor. Gövdesi topraktan ayrılmış upuzun yatan yüzlerce Karyağdı ağacı. Adeta bir ağaç mezarlığını andırıyor. Üretici maliyetleri bile kurtaramadığı için çareyi kesmekte bulduğunu anlatıyor.
“Üretici çareyi kesmekte buldu”
Maliyetler her şeyi vurduğu gibi elma ve armudu da vurdu. Kocaoğlu, Korkuteli’nde elma ve armut üretiminde son durumu “Armudun girdi maliyetleri çok pahalı. Üreticinin artık üretecek gücü kalmadı. Üretici de çareyi kesmekte buldu. Öyle küçük 3 dönüm, 4 dönümlük bahçelerde değil; 50 dönem, 100 dönümlük bahçelerde dalında meyve varken ağaçların kesimi çoğaldı. Daha önceden yoktu. 2 yıldır bahçelerin kesimi çoğaldı” dedi.
“Armuttan hızlı bir kaçış var”
Kocaoğlu, “Enerjideki artan fiyattan dolayı sulama maliyetlerimiz çok yükseldi. İlaç ve gübre gelirlerimiz çok yüksek. Depo fiyatlarımız çok yüksek. Armudun çiftçiye maliyeti 5 lira. Çiftçi ‘zarar üstüne zarar etmektense kesip kurtulmak daha iyi diye’ düşünüyor. Elma ve armuttan sert çekirdekli erik ve şeftaliye dönüş oldu. Öbür meyvelerin hastalık için ilaç, sulama maliyetleri elma ve armut kadar olmadığı için armuttan hızlı bir kaçış var” diye konuştu.
Üretimde yüzde 50 düşüş var
Yaşar Kocaoğlu, “Kayıtlarımda 36 bin dönüm elma bahçesi vardı. Şu anda bunun 15 bin dönüme indiğini görüyoruz. Armutta 35 bin dönümlere çıkmıştı, 20 bin dönümlere indiğini görüyoruz. Bir plastik kasanın depolama maliyeti çok yüksek. Tonaj koyamıyoruz, şu an 600 kilo, 500 kilo mal koyuyoruz. Enerji maliyetlerinden dolayı depolama maliyetleri de yükseldi” dedi.
Maliyeti 7 lira, satışı 4 lira
Armudun üretilip tüccara gidene kadar olan maliyetini hesaplayan Kocaoğlu, “Mahsulün üretim maliyet 5 lira, 1,5 lira soğuk hava geliyor, 1’er lirada kasası ve işçiliği ekleniyor. Bir mahsül 7 liraya mal oluyor. Çitfçi 7 liraya mal ettiği ürünü 4 liraya satarsa zarar eder. Tüccara, kar yağdı armudu, margareta armudun maliyeti 10 lira. Tüccarlar, soğuk havada saklama işini de artık maliyetlerden dolayı yapmak istemiyor. Bir kasanın maliyeti oluyor 18 20 lira” diye anlattı.
Çiftçilik hızla çöküyor
Üreticide tüccarda tüketicide zor durumda diyen Yaşar Kocaoğlu, “Çiftçilik hızla çöküyor. Çiftçinin ortalama yaşı 55. Gençler çiftçilikten kaçıyor. Yeni nasıl asla bu işi yapmıyor. Amcasına bakıyor babasına bakıyor ve zarar edildiğini görünce yapmıyor. Gençlerden artık bu işleri talep eden yok” dedi.
Devletten destek talebi
“Fatura ödemekten bıktık”
Devletin çiftçinin girdi maliyetlerini sübvanse etmesi gerektiğini savunan Kocaoğlu, “Gübrede, mazotta, elektrikte sübvansiyon yok. Çiftçi nasıl ayakta kalacak? Sulama yapıyoruz 3 bin 600 elektrik ödüyoruz. Elektrikte depolarda indirim yok. Kendi başımıza olduğumuz maliyetler çok yüksek depo kapalı olsa rahat edeceğiz. Yüksek elektrik faturası ödemekten bıktık” diye kaydetti.
MÜHÜBE TAŞKIN