"Ey Âdem, sen ve eşin cennette yerleş(bakara/35). Emriyle ilk insanın hayat mücadelesi başlamış oluyordu. İnsanın yaratılması ile ilk önce melekler sonrada iblis sınava tabi tutulmuştu. Sınav yapılma sırası artık ilk insanlara gelmişti. Bu gerçek bakara suresi 35. Ayetinin devamında İkiniz de ondan,neresinden dilerseniz, bol bol yiyin; ama şu ağaca yaklaşmayın, yoksa zalimlerden olursunuz." Şeklinde dile getiriliyor.İlk insanların girdiği Cennet, hesap gününün sonunda hak eden Müslümanların girdimi bir daha hiç çıkmayacakları cennet değil. Bu mekân,kıyamete kadar düşmanı olacak iblisle muhatap olma veya onun gerçek yüzünü görmesine vesile olacak, ihtiyaçlarını kendi imkânlarıyla karşılamadığı geçici bir mekân. Teşbihte hata olmaz prensibinden hareketle yedi yıldızlı bir mekânda kendisine düşmanını yakından tanıma fırsatı verilen ve ilk imtihan edileceği ortam diyebiliriz. Çünkü müminlerin hesap gününden sonra gireceği cennette iblis olmamakla birlikte hiçbir yasak da yoktur.
Sen gözlenip-ertelenenlerdensin" (Araf/15) ayetiyle akıbeti sonraya ertelenen iblis, insanın geçici olarak yerleştirildiği cennet diye tabir edilen mekâna girmesine izin verilince, kendisinin Allah-u Teâlâ katında değerinin düşüp kaybolmasına sebep olan insanı aynı akıbete düşürmek için fırsat kollamaya başlar. İnsan her ne kadar diğer canlılardan üstün olsa da, daha kendisini tam olarak keşfedememiş ve zaaflarının ne olduğunu bilmiyor. İnsan zaaflarını bilmemesine rağmen, iblisin yaratılan insanın zaafları hakkında gelişen olaylardan haberinin olduğunu anlıyoruz. Belki de Allah-u Teâlâdan izin istemesinin sebebi bu olsa gerek. Bu zaafları kullanmak isteyen iblis, insanı Allah-u Teâlânın gözünden düşürmeyi planlayarak,zaman ve mekân fırsatı kollamaya başladı. İblisin niyetini bilen Allahu Teâlâ "Ey Âdem, bu gerçekten sana ve eşine düşmandır; sakın sizi cennetten sürüp çıkarmasın, sonra mutsuz olursun(Taha/117) diyerek sınav öncesi iblise karşı insanı uyarıyor.
İntikam ateşiyle yanan iblis için Geçici mekândaki yasaktan daha güzel bir fırsat olamazdı. İntikam almak için eline fırsat geçen iblis, amacına ulaşmak için üç aşamalı bir plan yapar.İlk olarak insanın sahip oldukları imkânların elinden kaybolacağı tezi üzerinden, Sana sonsuzluk ağacını ve yok olmayacak bir mülkü haber vereyim mi?"(taha/120),"Rabbinizin size bu ağacı yasaklaması, yalnızca, sizin iki melek olmamanız veya ebedi yaşayanlardan kılınmamanız içindir"(araf/20).Diyerek ilk insanların rızk endişesi ve ölüm korkusuyla tanışmasını sağlar. İstediği korku ve endişe ortamı yakalayan iblis ikinci aşamaya geçerek "Gerçekten ben size öğüt verenlerdenim"(araf/21) der.Suret-i haktan görünüp ikna etmek için uğraşmasına rağmen ikilemde kalan insandan istediği sonucu alamayan iblis son kozunu oynar. Hisleri düşünceleri karışan insanı Allah-u Teâlâ ile karşı karşıya getirecek son hamleyi yine Allahın adı ile yapar. Allah(cc) adına yemin ederek insanın iyiliğini istediğini ve doğru söylediğine ikna eder.
Bir yanda Allah-u Teâlânın uyarısı, bir yanda yok olma ve rızık endişesi, bir yanda da söylediklerine Allah-u Teâlâyı şahit tutan dost görünümlü iblis. Yalan nedir, hile nedir bilmeyen insan,iblisin sözüyle hareket edince içine düştüğü durum taha suresi 121 ayette şöyle anlatılıyor. Böylece ikisi ondan yediler, .Âdem, Rabbine karşı gelmiş oldu da şaşırıp-kaldı.Şaşırması nimetlerinin elinden gitmesi mi, yoksa dost sandığı biri tarafındankandırılması mıdır? Yoksa Allah-u Teâlânın uyarısı dikkate almaması mı? Bunu tam olarak bilememize rağmenhepsinin olması da ihtimal dahlindedir.
Hzâdem ve eşi Allah-u Teâlânın bizzat uyarmasına rağmen fıtratında olan endişelerden veya zaaflıktan dolayı bir hata yaptı.Melekte bunu yaptı, iblis de şunu yaptı diyerek kendini aklamak veya haklı çıkarmak için uğraşmadı.Yaptığı yanlışı kabul edip, düzeltilmesi için gereken çabayı göstererek kendisine yakışanı yaptı. Şeytanlığın, İblisliğin prim yaptığı bu günlerde, Rabbim bizlereyaptığımız hataları kabul ederek zor olan Hz Âdem tavrı sergilemeyinasip etsin.(Amin)