6 Şubatta 2023 tarihinde yaşadığımız ve 11 kentimizde büyük yıkımlara neden olan Kahramanmaraş merkezli depremin üzerinden aylar geçmiş olmasına karşın yaraların sarılmadığını, sarılamadığını görüyoruz.
Yaşanan bu deprem felaketinden çıkardığımız sonuçlar; nüfusumuzun büyük bir çoğunluğunun kentlerde yaşadığı ülkemizde; doğal yaşamı ve ekolojik dengeyi bozan büyük altyapı projeleri, bilimsellikten uzak rant amaçlı hızlı ve yoğun yapılaşma, hızlı nüfus artışı ve göçün dönüştürücü etkileri büyük kentlerde yoğun olarak etkisini göstermektedir. Yaşanmakta olan depremler ve benzeri doğal afetler karşısında alınması gereken önlemlerin uygulanması bu etkenler nedeniyle güçleşmiş, neredeyse olanaksız hale gelmiştir.
Yakın dönemde ardı ardına yaşanan depremler ve afete dönüşen doğa olayları, kentsel ve kırsal alanda bütüncül planlama ilkelerini ve bilimi reddeden anlayışın, kentlerimizi her türlü afete karşı zayıf, güvencesiz ve riskli konumda olduğunu gözler önüne sermiştir. Bu açıdan değerlendirilerek büyük yıkımlara ve önlenemez can ve mal kayıplarına sebep olan rant odaklı planlama, kentleşme ve yapılaşma politikaları, yaşananlardan ders alınarak terk edilmelidir.
Son dönemde, deprem ve afetler ile ilgili ilçe belediyelerinin parçacıl ve olumlu çalışmalar başlatmasına karşın, Sayın Kumbul döneminden sonra kentimizde yapılan en önemli çalışma, 2021 yılında Sayın Valimiz başkanlığında hazırlanan AFAD Antalya İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğünün koordinasyonunda hazırlanan Antalya İl Afet Riski Azaltama planı ve Antalya Büyükşehir Belediyesince başlatılan Deprem (Sakınım) Master Planıdır.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi 3 yıllık çalışması sonucunda 300'ün üzerinde binanın hiç deprem olmasa da yıkılabileceğini tespit etmiştir. Kentimizde de böyle yapıların olabileceği açıktır. O nedenle hiç olmazsa ilk etapta bu binaların tespit edilmesi kentimiz açısından önemlidir.
Antalya Büyükşehir Belediyesince de bu yöntem uygulanmalı, bir an önce Akdeniz Üniversitesi ile işbirliği yaparak, halka bunun bir riskli yapı tespiti olmadığını ve halkın istemesi durumunda binalarının riskli olabileceğine yönelik bir ilk değerlendirme çalışması yapıldığını, kendilerine açıklayarak bu yöntemi uygulamaya başlaması oldukça önemlidir.
Büyükşehir Belediyesince başlatılan, takdirle karşıladığımız deprem master planı çalışmasının, bir an önce sakınım planı çalışması olduğu daha net açıklanmalı, İstanbul Buyükşehir Belediyesi’nde olduğu gibi Doğal Afetler Bilim Kurulu oluşturmalı, bu bilim kurulu sonrası çalışmalar hızlandırılmalıdır.
Diğer yandan, Büyükşehir Belediyesince yapılabilecek hızlı tarama sistemi uygulamalarında, deprem olmasa da riskli görülen veya acil olarak yenilenmesi veya güçlendirilmesi gereken yapılarla ilgili, maddi durumu yeterli olmayan vatandaşlarımız için yöntemler geliştirmeli, çözümler üretilmelidir. Bu konularda uluslararası ve ulusal uzmanların, Odaların ve ilgili çevrelerin görüşlerine de başvurulmalıdır. Ve hatta deprem sonrası düzenlenen yardım kampanyaları doğal olarak çok önemlidir. Ancak Antalya Büyükşehir Belediyesince, ülkemize de örnek olacak şekilde deprem ve doğal afetler olmadan önce ekonomik durumu iyi olmayan vatandaşlarımıza yardımcı olmak üzere ulusal ve uluslararası yardım kampanyaları düzenlenebilir. Tarihi, doğal ve kültürel zenginlikleri ile dünya için önemli olan kentimize, bu konuda ciddi yardımlar ulaşabileceğini düşünüyoruz
Mimarlar Odası Antalya Şubesi olarak, Belediyenizin Sakınım Master Planı çalışmalarına her türlü katkıyı, desteği vereceğimizi ve işbirliğine hazır olduğumuz Büyükşehir Belediyesine 03.05.2023 tarih ve 2023/424 sayılı yazımız ile iletilmiştir.
Hasan ÇERÇİLER
BAŞKAN