Zincir market, küçük esnafı bitirdi

Hayat pahalılığı, yüksek enflasyon derken bir şekilde geçinmeye çalışan anne ve babaların korkulu rüyası okul alışverişi dönemi geldi çattı. Okulların açılmasına az bir zaman kala zincir marketler aktüel ürün adı altında kırtasiye malzemeleri satmaya başladı bile. Anne, babalarda zincir marketlerin kırtasiyelerden daha ucuz olduğunu ifade ederek alışverişlerini buralardan yapmaya başladılar. Kar elde etmek için bu yolu tercih ettiklerini ifade eden veliler, ‘’küçük esnafın haline üzülüyoruz ama bizimde 5 lira bile olsa kar elde etmemiz lazım. Kırtasiye ücretleri çok pahalı. Çocuklarda haklı olarak her şeyi istiyorlar anne baba olarak alamayınca üzülüyorsun. En azından marketlerde gördükleriyle yetinsinler istiyorum.’’ dedi.

Peki zincir marketler diğer kırtasiyelere göre neden daha ucuz? Ve vatandaşların zincir marketlerden alışveriş yapmaları esnafı nasıl etkiliyor? Sorularımıza cevap alabilmek adına Antalya’da 23 yıldır kırtasiyecilik esnaflığı yapan emekli asker Veysi Durak ile görüştük.

23 YILLIK ESNAFLIK BU YIL SON BULUYOR

Emekli bir asker olduğunu ifade eden kırtasiyeci Veysi Durak, 23 senedir kırtasiyecilik yaptığını söyledi. 23 senelik esnaflık hayatına zincir marketlere uygulanmayan ambargo, yüksek kira fiyatları yüzünden bu yıl son vereceğini açıkladı. Devletin ve üretici firmaların yanlış politikalar izlediğini söyleyen Veysi Durak, ‘’devlet bu gibi ürünleri zincir marketlerde sattırmamalı. Üretici firmalarda sırf müşteri potansiyeli yüzünden oralara 10-15'e satıp bizlere 20 liradan satmamalı. ’’diyerek serzenişte bulundu.

Herkesin alışverişini zincir marketlerden yapmasından dolayı artık 4 bin 500 liralık kira parasını ödeyemediğini, ürünlerde de kar elde edemediğini dile getiren Veysi Durak, ‘’Dükkan sahibi 6 bin lira kira istiyor, kırk yılın başı bir müşteri geliyor 130 liralık çantası 100 yapar mısın diyor? Ben zaten toptancıdan 100 liraya almışım. Hiç kar elde edemiyoruz. 23 yıllık esnaflık bu yıl hanımıda emekli ederek son buluyor.’’ dedi.

AKTÜEL ÜRÜN ADI ALTINDA HER ŞEY SATILIYOR

Zincir marketlerin küçük esnafı bitirdiğini dile getiren Veysi Durak, ‘’Aktüel ürün adı altında bütün ürünleri satıyorlar. Okulların açıklamasına birkaç hafta kala kırtasiye malzemeleri getiriyorlar. Onların üretici firmadan aldığı fiyatla bizimkisi bir değil. Bu yüzden zincir marketler ürünleri daha uygun fiyata satıyorlar. Bizler pahalı satan bir esnafmışız gibi lanse ediliyor. İşin gerçeği öyle değil. Market sadece market olmalı ve gıda ürünleri satmalı. Başka ürünleri satacak bir market zinciri oluşturmak isteniyorsa bu küçük esnafı öldürmeden şehir merkezinin birkaç kilometre ötesinde yapılabilir.’’ ifadelerini kullandı.

DEVLET RANT PEŞİNDE

Küçük esnafın bitmemesi adına devletin artık zincir marketlere bir el atması gerektiğini, böyle giderse esnaf diye bir şeyin kalmayacağını ifade eden Veysi Durak, ‘’Devlet el atsın diyorum ama zaten bu market sahipleri de devlete çalışan kişilerden oluşuyor. Herkes rant elde etmenin derdinde. Dünyanın her yerinde zincir marketler şehrin birkaç kilometre gerisinde olur. Böylelikle esnafta zora düşmez. Ama bizim ülkemizde sadece bir mahallede bile 4-5 tane ayrı zincir market var.’’ dedi.

ZİNCİR MARKETE 10, ESNAFA 20

Zincir marketlerinin sattıkları kırtasiye malzemeleri ile kırtasiyeci esnafının müşteri potansiyelini düşürdüğünü dile getiren Kırtasiyeci Veysi Durak, ‘’Zincir marketlerin sayısı çok fazla olduğu için müşteri potansiyeli de bir hayli yüksek oluyor. Bu yüzden üretici firmalar bizlere bir materyali 20 liraya satıyorsa zincir marketlere 10-15 liraya satıyor. Zaten fazla müşteri geldiği için zincir marketlerde fiyatta yüksek bir kar marjı yaratmıyor. Böylelikle orada satılan ürünler kırtasiyeden ucuz oluyor.

Üretici firmaların toptancıları ile konuştuğunu ifade eden Veysi Durak, ‘’23 yıldır üretici firma geliyor bana satıyor ürünün 23 yıldır da ben alıyorum. Zincir marketlere 10-15'e satarken bize 20’e satmayın ayıptır bizde çalışalım, kar elde edelim diyorum aldığım cevap ‘ama zincir marketlere sattığımı her ürün o hafta içinde bitiyor diyorlar.’ yazık gerçekten.  Ben de artık zincir marketlere satış yapan firmalar ile çalışmıyorum. Ürünlerini almıyorum. Benim gibi yapan birkaç kırtasiye daha var. Eğer ki böyle yapmazsak bizi sömürmeye, bizi bitirmeye devam edecekler. ‘’ açıklamalarında bulundu.

ALIŞVERİŞ MERKEZİNDEKİ FİYATLAR DUDAK UÇUKLATIR

Alışveriş merkezlerindeki ürün fiyatları dudak uçurtacak cinsten. Alışveriş merkezindeki kitap ve kırtasiye satan bir mağazada okul çantaları 500 ile bin 339 lira arasında değişkenlik gösteriyor. Yine bilindik bir markaya ait kalem ücreti ise 68 ile 550 lira arasında. Boya ücretleri ise, 35 lira ile 111 lira arasında değişkenlik gösteriyor.